De ministers van Defensie en Buitenlandse Zaken van de Europese Unie hebben maandagavond de eerste versie van het Strategisch Kompas van de Europese Unie besproken. Gezien de alsmaar toenemende mondiale competitie en toenemende dreigingen, moet de EU zich ontwikkelen tot een betrouwbare en geloofwaardige speler op veiligheidsvlak, die meer verantwoordelijkheid op zich neemt en in staat is in samenwerking met partners en indien nodig autonoom stappen te ondernemen.

Het Strategisch Kompas moet de EU in staat stellen de veiligheid en defensie van de Europese Unie en haar burgers zelf meer in handen te nemen. Daarvoor moet de EU zich de nodige middelen toekennen en op een solide manier capaciteiten ontwikkelen om op crisissen in haar omgeving te kunnen reageren: met een snelle interventiecapaciteit die tegen 2025 operationeel is voor evacuatie- of stabilisatiemissies in vijandige omgevingen, met een hybrid toolbox om snel en adequaat op hybride dreigingen in de lidstaten te kunnen reageren, met meer samenwerking en investeringen op vlak van capaciteiten (bvb cyber) en met een verscherpte aandacht voor al wat buitenlandse inmenging en beïnvloeding betreft.

Na een jaar van formele en informele overlegmomenten op verschillende niveaus binnen de EU, zal deze eerste versie nu verder worden uitgediept en afgewerkt op basis van de opmerkingen van de EU-lidstaten.

Vicepremier en Minister van Buitenlandse Zaken Sophie Wilmès: “Wij naderen het einde van een lang proces dat ons in staat zal stellen concrete en ambitieuze doelstellingen op het gebied van defensie en veiligheid voor de Europese Unie aan te nemen. België zal erop toezien dat het ambitieniveau van het maandagavond gepresenteerde project wordt gehandhaafd en dat de politieke opvolging op het hoogste niveau – met een jaarlijks verslag aan de Europese staatshoofden en regeringsleiders – wordt gewaarborgd, zodat de uitvoering van het Kompas een succes wordt. Uiteindelijk zal deze tenuitvoerlegging van het Strategisch Kompas de Europese defensie consolideren, hetgeen alleen maar gunstig kan zijn voor de NAVO. Wanneer een partner sterker wordt, is dat in het voordeel van al zijn partners. In navolging van de recente gebeurtenissen in Afghanistan voeg ik hieraan toe dat ons land bijzonder verheugd is dat in de tekst wordt erkend dat er absoluut extra mogelijkheden moeten worden ontwikkeld om de inspanningen te intensiveren en beter te coördineren wanneer het gaat om de redding en repatriëring van onze burgers in het buitenland tijdens crises. Dit punt is door België op grote schaal bepleit.”

Minister van Defensie Ludivine Dedonder: “In een snel veranderende wereld met hybride dreigingen, nieuwe technologieën en voelbaar toegenomen spanningen op geopolitiek vlak, moet de EU in staat zijn haar eigen belangen en die van haar inwoners te verdedigen. Een strategisch sterkere Europese Defensie kan en moet eigen accenten en middelen ontwikkelen op vlak van Defensie en Veiligheid, in samenwerking met de NAVO, maar ook met de VS, met partners op het Afrikaanse continent en met andere strategisch belangrijke landen voor de EU. De ontwikkeling van de Cyber Component binnen de Belgische Defensie is een belangrijke stap om bestand te zijn tegen de hybride dreigingen van vandaag en morgen. De Belgische Defensie is ook voortrekker op vlak van Europese samenwerking en interoperabiliteit met onder meer Luxemburg, Nederland en Frankrijk, en kijkt over de grenzen om in Europees verband verder te investeren in onderzoek en ontwikkeling van nieuwe capaciteiten binnen een versterkte Europese industriële basis.