Vandaag, donderdag 13 november, heeft het Parlement zich in eerste lezing uitgesproken over de aanpassingen aan de Europese richtlijnen inzake transparantie op het gebied van bedrijfsduurzaamheid (CSRD) en zorgplicht (CSDDD), in het kader van het zogenaamde “Omnibus I”-wetgevingspakket, met het oog op de toekomstige triloogonderhandelingen.

De parlementsleden Sophie Wilmès, Benoit Cassart en Olivier Chastel hebben altijd gepleit voor een vereenvoudiging van de verplichtingen die aan deze richtlijnen verbonden zijn, om het leven van bedrijven te vergemakkelijken. Toch is het niet de tekst die door de pro-Europese partijen in de Commissie juridische zaken (JURI) werd aangenomen die vandaag is goedgekeurd, maar wel een alternatieve tekst, onderhandeld tussen de EVP en de Europese extreemrechtse fracties.

Eerste reactie van Sophie Wilmès: “Het is hallucinant dat zulke goede maatregelen voor onze bedrijven enkel kunnen worden goedgekeurd dankzij de steun van extreemrechts. Het is een morele fout van de EVP om in zee te gaan met extreemrechts en het op die manier te legitimeren binnen een alternatieve meerderheid. Je bouwt niets op met hen, aangezien hun droom is om alles te laten instorten. En bovendien is er aan het begin een politieke fout van links, in het bijzonder van S&D, door het akkoord tussen pro-Europese partijen niet te laten slagen.”

Ter herinnering: op 13 oktober jl. werd in de JURI-commissie een eerste akkoord over dit dossier bereikt. Als resultaat van het werk tussen de politieke fracties van het pro-Europese platform (EVP, Renew, S&D), ging de tekst verder dan het oorspronkelijke voorstel van de Europese Commissie. Bijvoorbeeld: minder bedrijven vallen onder de richtlijn; de verplichtingen richten zich op de belangrijkste schakels met het grootste risico in de waardeketen; de klimaattransitieplannen worden fors vereenvoudigd; en de Europese burgerlijke aansprakelijkheid wordt geschrapt. Volgens de drie parlementsleden kon deze ambitieuze tekst dienen als basis voor de onderhandelingen van het Parlement in triloog, omdat het in grote mate tegemoetkwam aan de verwachtingen van de economische wereld. Zij stemden dan ook voor deze tekst tijdens de plenaire zitting van 22 oktober.

Toch werd het onderhandelingsmandaat niet toegekend. In de dagen voordien lieten meerdere officiële en officieuze verklaringen vermoeden dat er talrijke afvalligen zouden zijn binnen de socialistische S&D-fractie. Deze negatieve stemmen – samen met die van de groenen, extreemrechts en extreemlinks – waren voldoende om het in JURI bereikte compromis, gesteund door de liberalen, te doen mislukken.

Sophie Wilmès benadrukt : “Men moet beseffen dat de socialisten maar ook de groenen zeker een verantwoordelijkheid dragen in het mislukken van deze eerste stap, die de eenvoudigste manier zou zijn geweest om de situatie te vermijden die we vandaag hebben meegemaakt. De EVP en Renew hadden nochtans aangekondigd dat zij zich volledig achter het met S&D onderhandelde compromis zouden scharen, binnen de JURI-commissie. De burgers hebben tijdens de laatste verkiezingen een duidelijke boodschap gegeven: zij willen minder administratieve rompslomp, minder bureaucratie. Maar dat signaal wordt nog altijd niet door iedereen gehoord, vooral niet aan de linkerzijde van de plenaire zaal.”

Deze donderdag werd de tekst, zoals de procedure voorschrijft, opnieuw ter stemming voorgelegd, met ditmaal de mogelijkheid om amendementen in te dienen. In overeenstemming met hun stemgedrag in oktober, hebben de Belgische liberale parlementsleden opnieuw de oorspronkelijke JURI-tekst gesteund.

Sophie Wilmès licht toe: “De tekst die uit de Commissie juridische zaken kwam, was niet perfect, maar wel goed. Hij doet ruimschoots wat nodig is. Hij had bovendien het voordeel dat hij afkomstig was van de pro-Europese partijen en, vooral, het was allerminst een mager compromis, aangezien hij veel verder ging dan het oorspronkelijke voorstel van de Europese Commissie op het vlak van vereenvoudiging. Gezien de vele punten van overeenstemming met het standpunt van de Raad, beloofde de tekst ook een snelle goedkeuring van deze maatregelen. En dat is essentieel: bedrijven kunnen de voortdurende onzekerheid en het wachten niet langer aan. Na de afhaakactie van S&D heeft de EVP een andere keuze gemaakt: die van een alternatieve tekst, onderhandeld met – en aangenomen dankzij – extreemrechts. Die keuze zou de triloogonderhandelingen kunnen bemoeilijken. Bovendien zet de EVP een stap verder in het verloochenen van haar eigen fundamenten door voor de allereerste keer een tekst naar triloog te sturen die voortkomt uit een openlijk en bewust aangegane alliantie met extreemrechts. Dit spel met alternatieve meerderheden verzwakt de hele Europese constructie. Het betekent ook het risico op stilstand, terwijl we net dringend beslissingen moeten nemen.”

De definitieve tekst die uit de triloogonderhandelingen voortvloeit, zal nog één keer aan het Europees Parlement worden voorgelegd voor formele goedkeuring. In het kader van dit interinstitutioneel akkoord zullen Sophie Wilmès, Benoit Cassart en Olivier Chastel het uiteindelijke voorstel op objectieve wijze beoordelen, met als doel een snelle, reële en significante vermindering van de administratieve overlast die op de schouders van onze bedrijven weegt.